زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

آیه قتال





آیه اذن جهاد با مشرکان، اهل کتاب و ستمگران را آیه قتال گویند.


۱ - آیات اذن جهاد



در قرآن کریم آیات زیادى درباره جهاد و مبارزه و قتال وجود دارد که از آن میان سه آیه مربوط به اذن و اجازه جهاد است . و هر یک از این سه آیه اشاره به جهادى خاص دارد:

۱.۱ - آیه قتال با مشرکان



۱.۱.۱ - منظور از آیه قتال با مشرکان


به آیه ۵ سوره توبه آیه قتال با مشرکان مى گویند: " فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم و خذوهم و احصروهم و اقعدوا لهم کل مرصد فان تابوا و اقاموا الصلوة و آتوا الزکوة فخلّوا سبیلهم ان الله غفور رحیم؛وقتى ماه هاى حرام پایان گرفت، مشرکان را هر جا یافتید به قتل برسانید، و آن ها را اسیر سازید؛ و محاصره کنید؛ و در هر کمین گاه، بر سر راه آن ها بنشینید. هرگاه توبه کنند، و نماز را بر پا دارند، و زکات را بپردازند، آن ها را رها سازید؛ زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است ."

۱.۱.۲ - چهار ماه مهلت به مشرکان


پس از الغاى پیمان بین مشرکان و مسلمانان، قرآن کریم به پیامبر (ص) دستور مى دهد که به مشرکان چهار ماه مهلت بدهید، اگر اسلام را نپذیرفتند با آنان مبارزه و جهاد کنید تا اسلام آورند.

۱.۲ - آیه قتال با اهل کتاب



۱.۲.۱ - منظور از آیه قتال با اهل کتاب


به آیه ۲۹ سوره توبه " آیه قتال " و یا " آیه سیف " مى گویند که دستور جهاد بر ضد اهل کتاب است: " قاتلوا الذین لا یؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر ولایحرمون ما حرم الله و رسوله ولایدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتاب حتى یعطوا الجزیة عن ید وهم صاغرون؛با کسانى از اهل کتاب که نه به خدا، و نه به روز جزا ایمان دارند، و نه آن چه را خدا و رسولش تحریم کرده حرام مى شمرند، و نه آیین حق را مى پذیرند، پیکار کنید تا زمانى که با خضوع و تسلیم، جزیه را به دست خود بپردازند ."

۱.۲.۲ - مهلت جزیه به یهود


اسلام براى اهل کتاب یک سلسله احکام حد وسط میان " مسلمین " و " مشرکین " قائل شده است؛ زیرا اهل کتاب از نظر پیروى از یک دین آسمانى شباهتى با مسلمانان دارند؛ ولى از یک نظر نیز شبیه به مشرکان هستند؛ به همین دلیل اجازه کشتن آن ها را نمى دهد؛ و در صورتى اجازه کنار آمدن با اهل کتاب را مى دهد که آن ها حاضر شوند با مسلمانان زندگى مسالمت آمیز داشته باشند و جزیه و مالیات سرانه را بپردازند.

۱.۳ - آیه قتال با ظالمان


ج- آیه قتال با ظالمان و ستمگران ؛

۱.۳.۱ - منظور از آیه قتال با ظالمان


به آیه ۳۹ سوره حج آیه قتال - با ظالمان و ستمگران - مى گویند : " اذن للذین یقاتلون بانهم ظلموا و ان الله على نصرهم لقدیر؛ به کسانى که جنگ بر آنان تحمیل گردیده، اجازه جهاد داده شده است؛ چرا که مورد ستم قرار گرفته اند، و خدا بر یارى آنها توانا است ."

۱.۴ - شأن نزول آیه قتال با ظالمان


در بعضى از روایات آمده است هنگامى که مسلمانان در مکه بودند مشرکان پیوسته آن ها را آزار مى دادند، و آن ها خدمت پیامبر (ص) مى آمدند و تقاضاى اذن جهاد مى‌کردند؛ ولى پیامبر(ص) مى فرمود صبر کنید، تا این که پس از هجرت، آیه فوق نازل شد. و این نخستین آیه اى است که درباره جهاد نازل شده است .

۲ - مستندات مقاله



طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۹، ص۲۴۶-۲۵۲.    
طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۹، ۱۵۵-۱۵۶.    
طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۱۴، ص۳۸۴.    
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۷، ص۳۵۸-۳۵۰.    
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۷، ص۲۹۱-۲۹۵.    
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۱۴، ص۱۱۳-۱۱۴.    

۳ - پانویس


 
۱. توبه/سوره۹، آیه۵.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۳. حج/سوره۲۲، آیه۳۹.    


۴ - منبع



مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.